Kürt mültecinin Van Gogh ile diyalogu

[meso]

PARİS La Marelle Tiyatrosu tarafından hazırlanan “Kaçak ve onun Van Gogh’u” adlı oyun yakında Fransa’da sahnelenecek. Oyunda Kürt mülteci Ali’nin ünlü ressam Van Gogh ile diyalogu komik dille anlatılıyor. Dışlanma ve sürgün her ikisinin ortak yanını oluşturuyor.

İsviçre’de Ekim ayından itibaren bir çok tiyatro salonunda sahnelenen La Marelle grubunun eseri “Kaçak ve onun Van Gogh’u” yakında Fransız tiyatro salonlarında da izleyicilerin karşısına çıkacak. Ancak henüz gösterim tarihleri belirlenmedi. Oyunu yazan Edith Cortessis aynı zamanda tiyatro grubunun da müdiresi

BİRİ KAÇAK, DİĞERİ RESİMLERİNİ SATAMIYOR

Oyun Kürt mültecinin ressam Van Gogh ile diyalogunu anlatıyor. Ali, kimsenin tanımadığı biri. Ölümle tehdit edilmiş, eşini, çocuklarını, dostlarını ve yakınlarını bırakarak ülkesini terk etmek zorunda kalmış bir sürgün. Sığındığı bu yeni topraklarda yeni bir arkadaş ediniyor. Oturum izni olmamasına rağmen bir müzede gardiyan olarak çalışıyor ancak müze idaresi bunun farkında değil.

Kürt mülteci Ali, burada resimlerini koruduğu Van Gogh ile diyaloga geçiyor. Her ikisinin de dışlanma konusunda ortak yanları var. Biri kaçak bir mülteci diğer ise eserlerini satmayı başaramayan bir ressam. Yazar bu çerçevede dışlanma ve sürgünü işlemeyi tercih etmiş.

Müzeyi ziyaret sırasında küçük bir kız annesine soruyor:
-Orada oturan bay kim?
Annesi cevap veriyor:
-O bir bay değil, bir gardiyan.

HER İKİSİ DE YALNIZ

Ali ise kendi sessizliği içerisinde. Geriye sadece gözetlediği tablolara yönünü dönmek ve dikkatli bir gözle ‘Pipolu Adam’ tablosunu araması gerekiyor. Ali yapayalnız… ancak sonra ‘Pipolu Adam’ tablosunda çıkan Vincent Van Gogh ile konuşmanın hayalini kuruyor. Van Gogh da Ali gibi yalnız, tek bir tablosunu bile satamamış. İkisi arasında bir mücadele ve gerilim başlar. Ancak bu acılı ve göçebe başlangıçtan sonra Ali’nin önünde bir yol beliriverir.

Çarpıcı bir şekilde oyun sahnelenmiş, tablo ve heykellerden oluşan koyu bir dekor. İki insan kıpırdıyor, konuşuyor, müze koridorlarında dolaşıyor. Mültecinin kaçmak için bir kimlik üretmeye ihtiyacı var, ressam ise tüm ömrü boyunca tanınmak için yaşadı. Tüm bunlar arasında bir de Tanrı bulunuyor.

Oyunda ilginç bir şekilde Tanrı ve kimliği canlandırmak için bir ressam tercih edilmiş. Bunun da ötesinde La Marelle tiyatrosu oyunda izleyiciye bir Van Gogh sunuyor. Her şey onun etrafında vurgulanıyor. Renkleri ve resimleri, yaşamın gücünü ve yaratılışı hatırlatıyor; hastalığı insanın zayıf yanlarını; göçebeliği acılarını; retçiliği ise yaşama dair tüm zorluklarını anlatıyor.

KİLİSEYİ DOĞRUDAN İLGİLENDİRİYOR

Bu tiyatro oyunu aslında yabancılara ilişkin İsviçre’de son olarak çıkarılan katı yasalardan esinlenmiş. Edith Cortessis’e göre oyunu Kilise’yi doğrudan ilgilendiriyor. Zira, Kilise’nin bu tartışmalara katılması ve Hristiyanlığın iyi karşılama değerlerini savunması gerektiğini söylüyor.

Cortessis, tiyatro sanatının üç kaçınılmaz yüzünün olması gerektiğini ifade ediyor: düşündürme, oyun ve eğlence. Cortessis, komedinin önemli toplumsal sorunlara eğlenceli bir şekilde yaklaşma yöntemi olduğunu düşünüyor.

Kaçak ve onun Van Gogh’u oyuna ilişkin Cortessis, “eserin çok ağır olmasından kaçınmak için normal yaşamla tutarsızlık halinde bir durum yarattık. Van Gogh ile diyaloga geçen kaçak bir gardiyan, sıradan bir şey değil! Ali’nin çok komik ifadeleri, esere büyük bir tazelik getiriyor: İyi Fransızca konuşuyor ama kendi tarzında!” diyor.

Senarist toplumsal tanıma üzerine izleyiciyi düşünmeye sevk ediyor. Oyunun içerdiği mesajın izleyici tarafından anlaşılmasını isteyen Cortessis, “izleyicilerin kendilerini bu kaçağın ve karşılaştığı zorlukların yerine koymasını ve onunla empati kurmasını diliyorum. Bir bireyin karşılaştığı zorluklar medyanın yayınladığı adsız sayılardan daha çok etkiliyor” ifadelerini kullanıyor.

ANF NEWS AGENCY